Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej

Popularny herperwirus

Opryszczka zwykła nazywana też pospolitą, zimnem, skwarką lub febrą to choroba zakaźna, wywoływana przez wirusy HSV1 i HSV2. Należy do herperwirusów (łac. Herpes simplex virus).

Jest powszechnym na całym świecie wirusem, znanym już od czasów Hipokratesa.

Szacuje się, że zdecydowana większość populacji jest nią zarażona, ale nie wszyscy chorują na opryszczkę.

Często objawy zakażenia nie występują. Przez dokładne badania, odkryto jej zróżnicowane właściwości.

Typ HSV1, który wywołuje opryszczkę wargową, infekcje błony śluzowej jamy ustnej i dziąseł lubi bardzo często nawracać. Charakteryzuje się początkowym świądem i zaczerwienieniem. W fazie infekcji tworzą się pojedyncze lub mnogie pęcherzyki, wypełnione płynem surowiczym i namnożonymi wirusami, które są zdolne do dalszego zakażenia. Pękają po 6-10 dniach, a na ich miejscu tworzą się bolesne nadżerki, które goją się pod strupkami. Po około dwóch tygodniach objawy skórne ustępują całkowicie.

Natomiast za zmiany w okolicach narządów płciowych odpowiada wirus HSV2. Opryszczka tego typu to jedna z najczęstszych chorób przenoszonych droga płciową.
Najniebezpieczniejsze powikłania

Wirus opryszczki może powodować także szereg innych chorób, np. opryszczkowe zapalenie spojówek i rogówek, opryszczkowe zapalenie skóry i błon śluzowych w okolicy narządów moczowo-płciowych, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu. Przy bardzo niskiej odporności, zakażenia te mogą przebiegać bardzo ciężko. Niebezpieczne jest przeniesienie wirusa do oka. Zapalenie może doprowadzić do zmętnienia rogówki i utraty wzroku.

Kiedy dochodzi do zakażenia wirusem opryszczki?

Pierwotne zakażenie wirusem opryszczki ma miejsce najczęściej we wczesnym dzieciństwie (w okresie do dwóch lat od chwili narodzin), a nawet podczas porodu (zakażenie okołoporodowe, z matki na płód lub na noworodka). Zakazić można się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z chorymi osobami i nosicielami wirusa.

Ze względu na jego obecność w ślinie, wystarczy pocałunek z osobą, u której pojawiły się pęcherzyki na wardze, a nawet napicie się herbaty z używanego przez nią kubka. Do organizmu mogą się też dostać przez uszkodzoną skórę. Atakują również węzły chłonne, powodując ich powiększenie i ból.

Wirus opryszczki przedostaje się do komórek nerwowych i pozostaje tam w stanie utajenia. Zagnieżdża się w zakończeniach nerwowych i czeka na sprzyjającą okazję do ujawnienia. Utajony wirus nie powoduje objawów, aż do czasu uaktywnienia pod wpływem różnych czynników.

Do zakażenia wirusem typu HSV2 dochodzi najczęściej podczas kontaktów seksualnych z osobą zainfekowaną, rzadziej w czasie porodu. Zdarza się, że objawy nie są widoczne, dlatego partner zarażający, niekoniecznie wie, że jest nosicielem tego typu wirusa.

Kiedy wirus opryszczki jest najbardziej aktywny?

Wirus opryszczki bardzo często wykorzystuje do ataku osłabienie naszego organizmu. Przeziębienie, grypa, obniżona odporność, zmęczenie, niedożywienie, stres, uszkodzenie naskórka (skaleczenie, popękane wargi), czy silne nasłonecznienie to czynniki wpływające na uaktywnienie się opryszczki.

Pozostaje w organizmie zarażonego człowieka już przez całe życie. Przy pierwotnej infekcji objawy mogą być zupełnie niezauważalne i nieświadomie można ją przenosić na inne osoby.

Jak walczyć z opryszczką?

Jak w każdym przypadku, leczenie jest najskuteczniejsze w początkowym stadium choroby.

W lżejszych przypadkach stosuje się miejscowe podawanie cynkowych past przeciwzapalnych, odkażających i osuszających zmiany. Bezpośrednio na skórę aplikuje się także maści, zawierające acyklowir, które zwalczają aktywnego wirusa. Oprócz tego można wykorzystywać wirusobójczy i przeciwzapalny denotivir, w postaci maści lub opatrunku okluzyjnego. Nie należy łączyć maści z antybiotykami, ponieważ te wydłużają leczenie, objawy stają się wtedy bardziej rozległe i pozostawiają po sobie przebarwienia.

W leczeniu opryszczki zwykłej bardzo istotne jest przestrzeganie higieny. Po dotknięciu pęcherzyków lub nałożeniu maści zawsze myj ręce, by uniknąć przenoszenia na palcach zarażonej wydzieliny w inne okolice ciała. Trzeba szczególnie uważać przy demakijażu oczu. Na wszelki wypadek wstrzymajmy się z zakładaniem szkieł kontaktowych.

Nie wolno rozdrapywać pęcherzyków i strupów, ponieważ w ten sposób rozprzestrzenia się zakażenie. Należy używać osobnego ręcznika do twarzy,  a potem go wygotować. Mycie (a nawet wyparzenie) przedmiotów codziennego użytku w gorącej wodzie również zapobiega przeniesieniu wirusa. Naszą dietę warto wzbogacić o potrawy zawierające dużą ilość witaminy C oraz cynku.

Trzeba pamiętać, że nie ma całkowitej możliwości wyleczenia opryszczki. Stosowanie preparatów zmniejsza jedynie objawy i częstotliwość uaktywnienia się wirusa oraz  zabezpiecza przed możliwymi powikłaniami.

Autor: Justyna Biernacka

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy zakażenia wirusem opryszczki zwykłej